روزی ، من هم مثل خیلی از شما ها که در حال خواندن این مقاله هستید ، یک ایده فوق العاده در ذهن داشتم، می خواستم بنیان گذار و صاحب یک کسب و کار باشم .

از جهتی بسیار نگران حفظ و محرمانه بودن ایده ام و از جهتی شوق طرح و معرفی ایده ام و یبان ویژگی های خاص آن هر لحظه در دلم بالا و پایین می پرید.در ماه های اول سخت کار می کردم تا زمانی که تصمیم گرفتم شریکی در ایده و زندگی کاری داشته باشم.

تلفن را برداشتم و به تعدادی از دوستان دوران دبیرستان و دانشگاه تماس گرفتم.

الو… سلام ،حالت چطور است دوست من .الان مشغول چه کاری هستی ….

و داستان استارتاپ من ادامه پیدا کرد تا امروز .

من در روز اولی که می خواستم شروع کنم ، به هیچ یک از مطالب بعدی فکر نکرده بودم ، شما چطور؟

اگر شما هم مثل اون روزهای من فقط در هیجان شروع هستید، پیشنهاد  می کنم ادامه مقاله را با دقت بیشتری بخوانید:

بنیان گذار کیست؟

من درآرزوی بنیان گذاردن یک استارتاپ بودم.

اما مفهوم واقعی و حقوقی یک بنیان گذاردن و یا سرمایه گذار برای ایجاد یک کسب و کار جدید یا یک استارتاپ را نمی دانستم.می خواستم کسب و کاری ایجاد کنم که سهام آن متعلق به خود من باشد.ایجاد یک شرکت موفق ! یک شرکت بزرگ و پولدار!

غافل ازاینکه در واقعیت امر من به عنوان یک بنیان گذار شرایط و توانایی آن را داشتم؟آیا تصمیمات من بر مبنای نیاز های کسب و کارم بوده است یا نیاز ها و احساسات شخصی من.

من به عنوان یک بنیان گذار تا چه اندازه به جایگاه و شرایط قانونی خود آگاه هستم؟

هوراااااا .بالاخره موفق شدم شریکی برای کسب و کار جدیدیم پیدا کنم.

داستان استارتاپ من چگونه ادامه پیدا کرد؟

در حالی که هیچ توافقی بین من وشریکم در مورد چگونگی توافق وجود نداشت، او شریک من شد، به همین زودی در زندگی استارتاپ من.

در ادامه این مقاله خواهیم پرداخت به توافقنامه اولیه ای که لازم است یک بنیان گذار استارتاپ، یک تیم استارتاپ و هر یک از شرکاء و یا سهام داران یک استارتاپ  باید در ابتدای مسیر به آن فکر کنند و در مورد آن گفتگو و تعامل داشته باشند.

موضوعات کلیدی که برای توافقنامه ها یا موافقتنامه های تیم های استارتاپی باید مدنظر قرار گیرند عبارتند از:

مالکیت، مسئولیت ،تعیین روش های تصمیم گیری، تعیین روش های عملیاتی و اجرایی.

مالکیت

تعریف مالکیت: مالکیت به معنی حق استعمال و بهره برداری است /حق انتقال یک چیز و ملکیت یعنی رابطه شخص و شیء.( جاندار-بی جان-مال منقول و غیر منقول).ماده 31 قانون مدنی بیان داشته است که ” هر مالکی نسبت به مایملک خود حق هرگونه تصرف و انتفاع را دارد.”

پس در جمع بندی تعریف مالکیت می توانیم بگوییم حق بهره برداری است برای مالک نسب به آنچه در مالکیت او است.

حالا مالکیت کجای استارتاپ من به درد می خوره ؟

من مالک چی هستم و مالک چی نیستم؟

مالکیت استارتاپ متعلق به منه یا باید بین تیم و cofounder  ها تقسیم بشه؟

مسئله اولیه این است که هر یک از شرکاء چه مقدار از ارزش سهام شرکت را دارا است، یعنی اندازه گیری مالکیت هر فرد در تیم استارتاپ از ارزش سهام.

لازم است این تعیین مالکیت یا به صراحت یا به طور ضمنی یا قاطعانه مشخص و بیان می گردد.

اما سئوالی که مطرح می شود این است که، چگونه باید این مالکیت تقسیم گردد؟

بهترین راه تقسیم مالکیت چیست؟

بر اساس آمار منتشر شده ،بررسی موردی چندصد تیم استارتاپی نشان داده است که تقسیم مالکیت در ابتدا شکل گیری شرکت یا استارتاپ احتمالا بی فایده است با این وجود، به قول ما حقوقی ها ، قانون بد از بی قانونی بهتر است .تعیین ضمنی مالکیت ها در ابتدا مسیر از بی نظمی و تجربیات چالشی آینده مثمر ثمر تر خواهد بود.

به جای تیر اتدازی برای تقسیم کامل، در تعیین اینکه چه چیزی را می گیرد؟ پرسش ” چرا” و ” تحت چه شرایطی” را در نظر بگیرید.

مسئولیت

تعریف مسئولیت: تعهد قانونی شخص بر رفع ضرری که به دیگری وارد کرده است .مثل مسئولیت اخلاقی، مسئولیت اداری، مسئولیت انضباطی، مسئولیت جزایی، مسئولیت تضامنی.

در یک استارتاپ ، هر فرد مسئولیتی داره و این مسئولیت چه اندازه است ؟بر فرض مثال : من هنگامه عسگری به عنوان مشاور حقوقی استارتاپ چه مسئولیتی دارم ؟ این مسئولیت من به چه میزان است؟ این مسئولیت برای من چگونه به وجود آمده است ؟

می خواهم شما را با یه مفهوم جدید آشنا کنم، مسئولیت قراردادی ، یعنی به موجب قراردادی بر اساس توافق طرفین مسئولیتی برای هر دو طرف یا یکی از طرف های قرارداد ایجاد گردد و این مسئولیت ایجاد شده به نوعی دارای ضمانت اجرا هم می باشد.

در تعیین مسئولیت های اعضاء یک تیم استارتاپ (تعیین مسئولیت ها رابطه مستقیم با تعیین نقش ها دارد ) نکته حائز اهمیت این است که هر فرد روی چه حوزه و یا نقشی تمرکز دارد ؟

با مکتوب کردن این نقش ها و ریز کردن آن ها در جزیی ترین امور می توانیم تعیین مسئولیت عادلانه تری داشته باشیم. البته فراموش نکنیم که نقش ها در طول زمان ممکن است دستخوش تغییر، حذف و یا توسعه شوند.

تصمیم گیری:

یکی دیگر از موضوعاتی که لازم است در یک تیم استارتاپی در مورد آن تعیین تکلیف گردد، موضوع تصمیم گیری و یا روش های اجرایی است ، طرح پرسش هایی همچون:

چه نوع تصمیم گیری می تواند توسط یک فرد انجام شود؟

روش های تصمیم گیری به چه ترتیبی است؟

مثلا در یک تیم استارتاپ می خواهیم استخدام داشته باشیم، در مورد این کار چه کسی باید تصمیم بگیرد.می خواهیم برای استارتاپئ یک سرمایه گذار جذب کنیم ، چه کسی در تیم تصمیم می گیرد ؟

تصمیم گیری فردی یا جمعی؟

آیا قدرت اعلام نظر ( رای) همه اعضاء تیم با هم برابر است؟

لازم است به صراحت مقادیر مشخص یا سایر عوامل را تعیین کنیم تا در موقع تصمیم گیری لحاظ گردد.

پیشنهاد ویژه : برای درک بهتر این مفاهیم پیشنهاد می کنم ، در کارگاه حقوقی استارتاپ ها شرکت کنید تا ضمن آشنایی با تیم های مشابه و استفاده از تجربیات و هم اندیشی موضوعات ، اطلاعات حقوقی و مدیریتی خود را در حوزه استارتاپ ها ارتقاء دهید.گزارش کارگاه را همین حالا می توانید مشاهده کنید.