کسب مجوزهای قانونی لازم برای راه اندازی و شراکت در کارگاه تولیدی بعد از اقدام برای تهیه محل مناسب، مواد اولیه و استخدام نیروی کار یکی از مهم‌ترین مراحل است. به همین دلیل برای شراکت در کارگاه تولیدی، باید نکات قانونی و حقوقی بسیاری را در نظر بگیرید. این ارزیابی باید همه جانبه باشد چرا که هدف از شراکت در کارگاه تولیدی، مشخصاً جنبه اقتصادی آن است.

کارگاه تولیدی چیست؟

ابتدا باید بگوییم تولید یعنی پدید آوردن و به فرآیندی گفته می‌شود که از ترکیب مواد اولیه به منظور ایجاد چیزی برای مصرف و رفع نیازهای مردمی پدید می‌آید.
کارگاه تولیدی، یک سازمان یا مجموعه ای از منابع است که در کنار یکدیگر، محصول (کالا یا خدمت) مشخصی را عرضه و ارائه می‌کنند و آن را با هدف کسب سود اقتصادی می‌فروشند. کارگاه با هدف عمر طولانی و فعالیت مستمر کسب وکار تشکیل و تأسیس می‌شود.

همان‌طور که در تعریف مشخص شده، کارگاه باید با هدف کسب سود و فروش خدمات تأسیس شده باشد. بنابراین یک وزارتخانه یا یک سازمان مردم نهاد یا انجمن فرهنگی که محور اصلی آن کسب درآمد اقتصادی نیست، کارگاه تولیدی محسوب نمی‌شود.

قبل از شروع شراکت در کارگاه تولیدی چه اقداماتی باید انجام دهید؟
شراکت در کارگاه تولیدی عموماً زمانی اتفاق می‌افتد که حضور فرد به تنهایی برای شروع کار در کارگاه، کفایت نمی‌کند. پیش می‌آید که یک فرد یا سرمایه نقدی دارد بدون کار و مهارت و یا کار و تخصص وی در زمینه‌ای خاص است و سرمایه چندانی ندارد. در این حالت فرد برای از دست ندادن سود آینده، برای خود به‌دنبال شریک می‌گردد. اما بهتر است بدانید قبل از شروع به شراکت در کارگاه تولیدی، از لحاظ حقوقی و اصولی باید الزاماتی را رعایت و شرایط و مراحلی را سپری کنید.

مرحله اول، اخذ جواز تأسیس کارگاه تولیدی است
مجوز کارگاه تولیدی به مجوزی گفته می‌شود که به اشخاص اعم از حقیقی و یا حقوقی داده می‌شود که قصد سرمایه‌گذاری و یا اشتغال در زمینه خاصی را دارند. با توجه به نوع محصول، وزارت صنایع و معادن و تجارت، یا جهاد کشاورزی یا …، جواز تاسیس را صادر می‌کنند. بعلاوه وزارت بهداشت نیز مرجع صدور اخذ برخی کالاها از قبیل ابزارهای پزشکی (سرنگ ، نخ جراحی و …. ) می‌باشد.
معمولا جواز تاسیس برای افراد حقیقی زمانی صادر می‌شود که یک شخص به دنبال ایجاد یک کارگاه تولیدی است و این جواز تاسیس زمانی حقوقی صادر می‌شود که شخص درخواست کننده یک شرکت تجاری باشد. ضمن اینکه شما برای اینکه بتوانید در شهرک های صنعتی اقدام به خرید یک قطعه زمین و راه اندازی کارگاه و یا تولیدی خود در این شهرک بکنید نیاز به این جواز خواهید داشت.

اولین و مهم ترین قدم برای راه اندازی یک کارگاه تولیدی جواز تاسیس است.

نکات مربوط به جواز تأسیس
جواز تاسیس پس از درخواست و در زمان صدور تا یک سال اعتبار دارد. پس از پایان این دوره باید متقاضی برای تمدید این جواز اگر نیاز به ادامه فعالیت دارد اقدام کند در غیر اینصورت جواز باطل خواهد شد. شرط تمدید جواز تاسیس پیشرفت در تاسیس و یا تولید می‌باشد. در شرایطی نیز چنانچه صاحب جواز تاسیس خواهان انتقال زمین و یا واحد تولیدی خود باشد می‌تواند جواز تاسیس را هم به همراه آن به غیر انتقال دهد.

پروانه بهره‌برداری چیست؟
افرادی که فعالیت خود را در یک کارگاه تولیدی با استفاده از نیروی انسانی و دستگاه‌های تولیدی شروع می‌کنند مستلزم به اخذ پروانه بهره‌برداری می‌باشند که برای اخذ این پروانه داشتن تجربه و تحصیلات مربوطه ضروری است. مدت اعتبار این نوع پروانه دو سال بوده و برای تمدید آن باید تقاضانامه‌ای را تکمیل نموده و آن را به سازمان مربوطه تحویل دهند کارشناسان با بازدید از محل مربوطه و تایید آن مجدد پروانه را تمدید می‌کنند.

پس از دریافت جواز تاسیس می‌توان تقاضای اخذ پروانه بهره‌برداری را کرد بدین مفهوم که جواز تاسیس پیش نیاز اخذ پروانه بهره برداری می‌باشد.

مرجع صادر کننده مجوز کارگاه تولیدی (جواز تأسیس) کدام وزارتخانه یا سازمان است؟
بر حسب نوع فعالیت اقتصادی سرمایه گذار، مرجع صادر کننده جواز متفاوت است.

برای عمده فعالیت‌های صنعتی، مرجع صادر کننده وزارت صنعت و معدن تجارت می‌باشد، ولی سایر سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها از جمله سازمان میراث فرهنگی در حوزه گردشگری و صنایع دستی، وزارت کشور در حوزه NGO ها و احزاب، وزارت جهاد کشاورزی در حوزه تولیدات و صنایع کشاورزی و غذایی، وزارت کار و تعاون در حوزه کارآفرینی و مشاغل خانگی اقدام به صدور جواز تاسیس صنایع بر حسب قوانین جاری می‌نمایند.

نحوه شراکت در کارگاه تولیدی به چه صورت است؟
همانگونه که گفتیم در ابتدای راه‌اندازی کارگاه تولیدی و برای شروع کار ممکن است سرمایه و بودجه کافی نداشته باشید. چون علاوه بر تامین محل مناسب برای کارگاه تولیدی، به تعدادی ماشین آلات (متناسب با نوع تولیداتتان)، نیروی انسانی و همچنین مواد اولیه نیاز دارید. برای مدیریت هزینه‌ها، ابتدا با حجم تولید کم شروع به کار کنید. همچنین می‌توانید از چند روش زیر برای کاهش هزینه‌ها یا جذب سرمایه استفاده کنید که دو روش از همه مهم‌تر است:

۱. برای راه اندازی کارگاه از وام‌های بانکی یا مشارکت دوستان یا اعضای خانواده کمک بگیرید. (این نوع شراکت در کارگاه بیشتر از نوع مادی است.)
۲. روش بعدی برای مشارکت در کارگاه تولیدی، گرفتن شریک است. معمولا توافق‌های شراکت در کارگاه سه نوع هستند: شراکت در سرمایه، کار یا هردو. جدا از نوع شراکت باید بدانید که توافقات حرفی، تا زمانی که روی کاغذ و به صورت قانونی تنظیم نشوند، فاقد اعتبار هستند. پس اگر قصد مشارکت در کارگاه را دارید، ابتدا نوع مشارکت و سپس شرایط، نوع مسئولیت‌ها و حدود اختیارات هر یک از افراد را مشخص کنید و سپس اقدام به عقد قرارداد مشارکت نمایید.

قرارداد شراکت در کارگاه تولیدی چیست؟
قرارداد شراکت در کارگاه تولیدی با عنوان مشارکت مدنی شناخته می‌شود و از جمله نمونه‌های قرارداد شراکت بین دو نفر است. طبق تعریف ارائه شده در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، مشارکت مدنی به معنای درآمیختن سرمایه و دارایی‌های نقدی یا غیر نقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی متعدد به منظور انتفاع و تقسیم سود می‌باشد‫. به‌عبارتی تعهدی است که دو یا چند نفر در ارتباط با یک موضوع کاری، تجاری، خرید و فروش و… با یکدیگر دارند و مشخص‌کننده میزان سهم هر فرد در مشارکت مربوطه است.

هدف از بستن و نوشتن قرارداد شراکت در کارگاه تولیدی چیست؟
باید بگوییم تعیین وظایف طرفین در برابر کار یا هر موضوعی که برای آن قرارداد بسته شده است، میزان سهم هر فرد در برابر سود و زیاد و موارد متعددی که مد نظر دو طرف است، هدف عمده و اصلی عقد قرارداد شراکت محسوب می‌شود.

قرارداد شراکت که با نام قرارداد مشارکت مدنی نیز شناخته می‌شود عبارت است از تعهدی که دو یا چند نفر برای همکاری در ارتباط با یک موضوع کاری، تجاری، خرید و فروش و… با یکدیگر دارند و مشخص کننده میزان سهم هر فرد در مشارکت مربوطه است.

چه نکاتی حین تنظیم قرارداد شراکت در کارگاه تولیدی باید رعایت شود؟
یکی از قراردادهای پرکاربرد در مشارکت مدنی، قرارداد شراکت در کارگاه تولیدی است. اما قبل از تنظیم آن چند نکته مهم وجود دارد که در هنگام عقد باید به آن‌ها توجه کرد:

۱. در اولین قدم باید موضوع مشارکت که همان شراکت در کارگاه تولیدی است و همچنین نحوه مشارکت مشخص شود.

۲. حتما مشخصات شرکا در قرارداد ذکر شود.

۳. موضوع مهمی که در رابطه با نحوه مشارکت مطرح است، مساله آورده طرفین است که باید به تفصیل در قرارداد ذکر شود. به عنوان مثال آورده یکی از شرکا برای شراکت در کارگاه می‌تواند سرمایه نقدی و آورده طرف دیگر می‌تواند کار و تخصص وی در زمینه‌ای خاص باشد.

۴. مقدار سرمایه و سهم سود هر یک از طرفین به طور واضح مشخص و سپس نحوه پرداخت و تقسیم سود و زیان شراکت بیان شود. همچنین میزان سهم هر یک از طرفین در مورد هزینه‌های جاری و مصرفی را نباید فراموش کرد.

۵. هر قرارداد شراکت، دارای مدت زمان معینی است که پس از طی آن، قرارداد خود به خود فسخ شده و پس از آن قابل استناد نمی‌باشد پس حتما باید در قرارداد شراکت در کارگاه تولیدی تاریخ شروع و پایان همکاری ذکر شود.

۶. از آنجایی که تعهدات و وظایف شرکا یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید قرارداد شراکت آن را دربربگیرد، این تعهدات باید به نحوی باشد که شرایط تنظیم یک قرارداد را متعادل کند، یعنی شرایط یک طرفه نباشد و قرارداد به سمتی نرود که شریک دغدغه این را داشته باشد که سهم او تضییع شده است یا اینکه فضا برای سوءاستفاده یکی از طرفین فراهم شود.

در قرارداد مشارکت مدنی نمی‌توان از یک مدل قراردادی واحد برای تمام موارد موجود استفاده کرد و حتی اگر چنین نمونه قراردادی نیز تهیه شود به موازات عام بودن قرارداد، کارکرد آن زیر سوال می‌رود. پس بهتر است قرارداد مشارکت در کارگاه تولیدی را به‌طور خاص حتما زیرنظر کارشناس حقوقی تهیه و تنظیم نمایید.

اگر در مورد قوانین شراکت آگاهی کافی ندارید، حتماً از وکیل و یا کارشناس استفاده کنید مشاوران حقوقی تخصصی ما بخاطر تسلطی که به امور قراردادها دارند از کلیات حقوقی آن مطلع‌اند. لذا مشاور حقوقی قراردادها در تنظیم قرارداد مشارکت، به شما کمک می‌کند که بهترین ضمانت اجرایی در قرارداد مشارکت در کارگاه تولیدی برای شما درنظر گرفته شود.
شما هم اگر تجربه‌ای در خصوص مشارکت در کارگاه تولیدی دارید با ما و دیگر محاطبان به اشتراک بگذارید.

مجموعه حقوقی هنگامه عسگری ، فعال در زمینه مشاوره حقوقی کسب و کار و استارتاپ ها ، آماده همکاری و ارائه مشاوره در زمینه های مختلف حقوقی از جمله قراردادها و نکات حقوقی برای کسب و کار می باشد. جهت اطلاعات بیشتر با شماره  ۰۹۱۲۸۴۹۸۰۲۵ – ۰۲۱۸۸۷۰۷۶۹۵ تماس حاصل فرمایید. یا برای گرفتن وقت مشاوره حضوری به صفحه دریافت نوبت مشاوره مراجعه کنید.